﷽

جهانی بودن دعوت پیامبر(ص)
سوره سبا، آیه۲۸

وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ

ترجمه: ما تو را برای همه مردم جز مژده رسان و بیم دهنده نفرستادیم، ولی بیشتر مردم به این واقعیت معرفت ندارند.
توضیح: یکی از ضروریات دین اسلام اعتقاد به جهانی بودن دعوت پیامبر اسلام(ص) و نیز خاتمیت آن حضرت است. افزون بر شواهد تاریخی چون نامه نگاری پیامبر اسلام(ص) با سران کشورهای جهان آیات فراوانی از قرآن نیز برای مطلب دلالت دارد. خطاباتی چون “یا ایها الناس” و “یا بنی آدم” موید این معناست. هم چنین دعوت پیروان سایر ادیان یهود و مسیحیت به معنای نسخ آن ادیان و لزوم پیروی همگان از دین اسلام است. در کنار این شواهد قرآنی، آیاتی نیز وجود دارد که مستقیماً بر دعوت جهانی آن حضرت تصریح می کند. نمونه ی این آیات آیه فوق است که هدف از رسالت پیامبر اکرم(ص) را بشارت و انذار تمام مردم دانسته است. گفتنی است این آیات هم به جهانی بودن دعوت پیامبر(ص) و هم به جابجایی جاودانگی و فرا عصری بودن آن اشاره می کند.

حدیث: پیامبر(ص): “اَنا رَسُولُ مَنْ اَدْرکْتُ حَیّاً وَ مَنْ یُولَدُ بَعْدی؛من پیامبر کسانی که با من به سر می برند و کسانی که بعد از من به دنیا می‌آیند هستم.”

کنزالعمال جلد ۱۱ صفحه ۴۰۴ حدیث ۳۱۸۸۵

﷽

ویژگی های پیامبر اسلام(ص)

بعثت پیامبر(ص) نعمت خدا بر بندگان

سوره آل عمران، آیه ۱۶۴

لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ

:sparkle: ترجمه: خدا بر مومنان نهادی که در میان آن پیامبری از خودشان برانگیخت که آیا تو را بر آنان می خواند و از آلودگی های فکری و روحی پاکشان می کند و کتاب و رهبر حکومت به آنان می آموزد و به راستی که آنان پیش از آن در گمراهی آشکار هی بودند.

:sparkle: توضیح: همان گونه که در بخش پیشین اشاره شد، وجود فرشتگان خداوند در میان بشر آثار و برکات علمی و تربیتی فراوانی برای جامعه بشری داشته است. در این میان وجود پیامبر خاتم حضرت محمد مصطفی(ص) وجودی سراسر خیر و رحمت برای انسانها بوده است. قرآن بعثت ایشان را نعمتی بسیار بزرگ برای مومنان و مایه ی هدایت آنان از تاریکی های جهل و غفلت دانسته و آن را به پیروی مطلق از سیره عملی آن بزرگوار فراخوانده است. در آیه فوق برخی برکات بعثت پیامبر صلی الله اشاره شده است.

حدیث: امام علی علیه السلام: “هَدَاهُمْ بِهِ مِنَ الضَّلَالَةِ وَ أَنْقَذَهُمْ بِمَكَانِهِ مِنَ الْجَهَالَةِ؛ خداوند مردم را به وسیله او [پیامبر (ص)] از گمراهی به هدایت رساند و به سبب جایگاه او از چاه جهالت در آورد.”

نهج البلاغه، خطبه۱

حدیثی درباره امام حسن علیه السلام

امام باقر علیه السلام: لَمَّا حَضَرَ الْحَسَنَ‏ بْنَ عَلِيٍّ ع الْوَفَاةُ بَكَى فَقِيلَ لَهُ يَا ابْنَ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ تَبْكِي وَ مَكَانُكَ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ مَكَانُكَ الَّذِي أَنْتَ بِهِ وَ قَدْ قَالَ فِيكَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَا قَالَ وَ قَدْ حَجَجْتَ عِشْرِينَ حِجَّةً رَاكِباً وَ عِشْرِينَ حِجَّةً مَاشِياً وَ قَدْ قَاسَمْتَ رَبَّكَ مَالَكَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ حَتَّى النَّعْلَ فَقَالَ ع إِنَّمَا أَبْكِي لِخَصْلَتَيْنِ هَوْلِ الْمُطَّلَعِ وَ فِرَاقِ الْأَحِبَّةِ. (الزهد، ص79)

امام باقر علیه السلام فرمودند:
هنگامى كه وفات امام حسن مجتبى علیه السلام فرا رسيد گريه مى‌كرد، به ايشان گفته شد: اى فرزند دخت رسول خدا! با موقعيتى كه شما نزد رسول اللّه صلی الله علیه و آله‌ دارید و موقعيت آنچنانى كه خود دارا هستى و با آن سخنانى كه رسول خدا در عظمت و فضايل شما فرموده است، با آن كه بيست بار سواره و بيست بار پياده، حجّ‌ خانه خدا انجام داده‌اى و سه بار ثروت خود را براى خدا و حتى كفش خود را تقسيم كرده‌اى، گريه مى‌كنى‌؟!
حضرت فرمودند: براى دو چيز گريه مى‌كنم: نخست: شدّت و سختى عالَم قبر و قيامت، دوم: جدايى از دوستان مورد علاقه.

﷽

اهداف بعثت پیامبران(علیهم السلام)
اصلاح اخلاقی جامعه

سوره هود، آیه ۸۸

قَالَ يَا قَوْمِ أَرَأَيْتُمْ إِنْ كُنْتُ عَلَى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّي وَرَزَقَنِي مِنْهُ رِزْقًا حَسَنًا وَمَا أُرِيدُ أَنْ أُخَالِفَكُمْ إِلَى مَا أَنْهَاكُمْ عَنْهُ إِنْ أُرِيدُ إِلَّا الْإِصْلَاحَ مَا اسْتَطَعْتُ وَمَا تَوْفِيقِي إِلَّا بِاللَّهِ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَإِلَيْهِ أُنِيبُ

 ترجمه: گفت: ای قوم من! مرا خبر دهید اگر من بر دلیل روشنی از سوی پروردگارم متکی باشم و از جانب او رزق نیکویی به من داده باشد آیا رواست که خلاف خواسته ی او عمل کنم؟ و من نمی‌خواهم آنچه شما را از آن باز می دارم خود مرتکب شوم؛ تا جایی که قدرت دارم جز اصلاح نمی‌خواهم! و توفیقم فقط به یاری خداست؛ بر او توکل کردم و به سوی او باز می‌گردم.

:توضیح: از جمله اهدافی که از آیات کریمه قرآن برای مبارزه عملی با فساد های رایج در هر زمان بوده است با مطالعه قصص انبیا در قرآن در می یابیم که آنان در زمان خود با فساد های متداول و رایج روبرو بوده‌اند که مبارزه با آن را در سرلوحه برنامه های تبلیغی خود قرار می دادند نمونه‌های این امر با دنیا پرستی و زرند دوزی لوت با فساد اخلاقی شعیب با فساد اقتصادی که در آیه فوق به آن اشاره شده است پیامبر اسلام با جهل و خرافه پرستی و … مشاهده کرد.

حدیث: پیامبر اکرم(ص): ” اِنَّما بُعِثتُ لِاُتَمّمَ مَکارِمَ الاخلاق؛ من با مکارم و فضائل اخلاقی مبعوث شدم. (برای برپا داشتن این مکارم مبعوث شدم) “

امالی طوسی صفحه ۵۹۶ حاشیه ۱۲۳۴

﷽

اهداف بعثت پیامبران(علیهم السلام)
5مبارزه با طاغوت

سوره نحل، آیه ۳۶

وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ….

ترجمه: و همانا در هر امتی پیامبری فرستادیم تا اعلام کند که خدا را بپرستید و از پرستش طاغوت بپرهیزید…

 توضیح: در منطق دینی حکومت و سلطنت از آن خداوند بوده است و از میان انواع نظام های سیاسی موجود در جهان تنها حکومت خدا بر مردم پذیرفته است این نوع از حکومت در رهبری پیامبران امامان یا جانشینان بر حق ایشان متجلی می شود بنابراین در کنار اهداف علمی و تربیتی وجود پیامبران باید به اهداف سیاسی آن نیز اشاره کرد قرآن نه تنها سیاست را جدایی از دین نمی‌داند بلکه پیامبران را موظف به دخالت در امور سیاسی تشکیل حکومت و رهبری همه جانبه بندگان می کند این امر بدان جهت است که اجرای بسیاری از احکام اجتماعی و قضایی اسلام تنها در پرتو در اختیار داشتن قدرت سیاسی برای رهبران رهبران دینی امکانپذیر است از این رو همه پیامبران به مبارزه با طاغوت عصر خود پرداخته و گاه در این راه به شهادت رسیدند.

حدیث امام علی علیه السلام: “إنّ اللّه َ تباركَ و تعالى بَعَثَ محمّدا صلى الله عليه و آله بالحَقِّ ليُخرِجَ عِبادَهُ مِن عِبادَةِ عِبادِهِ إلى عِبادَتِهِ ، خداوند متعال حضرت محمد را به پیامبری مبعوث کرد تا بندگانش را از پرستش و اطاعت دیگر بندگان (حاکمان طاغوت) خارج ساخته و به عبادت او را راهنمایی کند.”

 کافی،ج۸،ص۳۸۶،ح ۵۸۶