معارف مهدویت

قسمت ششم

بسم الله الرحمن الرحیم

از آنجا که تبیین مسئله مهدویت دارای ابعادی چند است، بحث از مهدویت را چنین دسته بندی کرده اند:

الف) اثبات صحت این اعتقاد شیعیان و ریشه آن:
ریشه این انتقاد برخاسته از نقل، اعم از آیات و روایات است و ضرورت آن به عنوان یکی از مسلمات اعتقادات شیعه امری است که به طور متواتر و سینه به سینه از زمان معصومین تاکنون منتقل شده است.
از آنجا که مخاطبان این نوشتار شیعیان هستند این امر را مفروغ عنه محسوب نموده و در این مختصر به نحو تفصیلی بدان پرداخته نمی‌شود.

ب) اثبات مصداق معین و مشخصی برای این مقام والا:
آنچه موجب اختلاف ادیان آسمانی عموماً و مذاهب اسلامی خصوصاً گردیده است، این قسمت از دکترین مهدویت است؛ زیرا اغلب ادیان و مکاتب، حتی مقام مکاتب غیر الهی و محرّف، به نوعی منتظر مصلح جهانی و حکومت عدل فراگیر اویند؛ و هر یک ترسیمی‌خاص از وی ارائه می کنند.
اگر چه قدر جامعی چون همین مصلح و عادل بودن و… میان آنها یافت می‌شود، لکن از یک سو آن گونه که در اعتقادات شیعی متبلور شده است، در هیچیک از ادیان و مذاهب نیست. از سوی دیگر در تعیین مصداق واقعی مهدی موعود اختلاف شدیدی است و همین سبب سوء استفاده کثیری از متمهّدان (مدعیان مهدی بودن) گشته و این گروه در هر عصر و دوره توانسته اند، گروهی را منحرف کرده و با ادعای مهدی بودن آنها را فریفته و به دور خود جمع کنند تا آنجا که اغلب اقطاب صوفیان منحرف، اول داعی مهدویت و سپس داعی نبوت و بالاخره ادعای الوهیت می نمایند.

اغلب اهل سنت نیز اگرچه اصل مهدویت را پذیرایند معتقدند که مصلح کل هنوز به دنیا نیامده و در آخرالزمان به دنیا خواهد آمد؛ اما از دیدگاه شیعه طبق احادیث صریح نبوی و معرفی و پیش‌بینی‌های ائمه هدی علیهم السلام، مصداق واقعی مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف، نهمین فرزند امام حسین علیه السلام، فرزند امام حسن عسگری علیه السلام می باشد که مادرش نرجس نام دارد. ایشان در سال ۲۵۵ هجری قمری متولد و در سال ۲۶۰ هجری قمری پس از شهادت پدر بزرگوارش به امامت رسیدند.
ولادت و امامت وی مورد تایید شیعیان خاص و واقعی که محرم اسرار بودند قرار گرفت ایشان تا سال ۳۲۹ هجری قمری در غیبت صغرا به سر بردند و توسط نوابی خاص به نام های عثمان بن سعید، محمد بن عثمان بن سعید، حسین بن روح و علی بن محمد سمری با مردم در ارتباط پنهانی بودند. پس از آن، غیبت کبرای ایشان شروع شد و نائبی خاص معرفی، نفرمودند و مردم را در مشکلات دینی و اجتماعی به نائبان عام، یعنی افرادی که دارای شرایط خاص باشند، ارجاع دادند.
به عقیده شیعه، ایشان تاکنون زنده و در بین مردم به صورت ناشناس زندگی می‌کنند و جز در مواقع استثنایی، خود را آشکار و معرفی نمی نمایند تا اینکه انتظار منتظَر و منتظِران به سر آید و فرمان الهی برای قیام و محو شرک از پهنه گیتی صادر شود.
حال کی آن زمان فرا رسد، جزء مکنونات و علم غیب الهی است.

… ادامه دارد.

معارف مهدویت

قسمت پنجم

بسم الله الرحمن الرحیم

… لیکن در آیات کریمه قرآن، چیزی که بتواند این آیت را تفسیر کند و معلوم سازد که این جنبنده ای که خدا به زودی از زمین بیرون می آورد چیست و چه خصوصیاتی دارد و صفات و نشانه هایش چیست وجود ندارد. ناچار برای تفسیر آن باید دست به دامان روایات تفسیری شویم.
تفسیر قمی در ذیل آیه « وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ …» می‌گوید پدرم از ابن عمیر از ابی بصیر از امام صادق علیه السلام روایت کرده که فرمود رسول خدا به امیرالمومنین علیهم السلام برخورد و او را در مسجد خوابیده دید بدین حال که مقداری ریگ جمع کرده و سرش را روی آن گذاشته بود حضرت حرکتش داد و فرمود «برخیز ای دابه الارض» مردی از اصحاب عرضه داشت یا رسول الله آیا ما هم می توانیم رفقای خود را به این نام بنامیم فرمود نه به خدا سوگند این نام جز برای او نیست و او همان دابه‌ای است که خدای تعالی در کتابش درباره ی آن فرموده است:« وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ …»

… اگرچه اعتقاد به مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف با تار و پود شیعه تنیده و با توجه به مطلب فوق عقیده به رجعت نیز مضاف به آن است؛ اما همواره در طول زمان این معارف در معرض سوالاتی از سوی حقیقت جویان و شبهات و وساوسی از سوی خناسان واقع شده است.

از امام دهم حضرت علی بن محمد الهادی علیهما السلام چنین روایت شده است: «اگر پس از غیبت قائم از دانشمندان کسانی نباشند که مردم را به سوی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بخوانند و به جانب او را راهنمایی کنند و با برهان های خدایی از دین پاسداری کنند و بندگان ضعیف خدا را از شبکه‌های ابلیس و یاران او از دام های دشمنان اهل‌بیت علیهم السلام که زمام دل ضعیفان شیعه را چون سکان کشتی به دست گرفته‌اند رهایی بخشند، کسی به جای نمی ماند مگر اینکه از دین خدا برگردد.
چنین دانشمندانی نزد خداوند از فاضلان به شمار می‌آیند.»

بر پایه این حدیث شریف و احادیث مشابه آن یکی از وظایف ویژه عالمان دینی در مقطع غیبت حضرت ولیعصر ارواحنافداه، تلاش در جهت معرفی ابعاد شخصیت الهی و چهره ملکوتی آن حضرت و رسالت عظیم و حقوق واجب الاداء ایشان به شیعیان است یعنی گذشته از وظایف متعدد و همگانی، مانند دعا برای تعجیل در فرج، تجدید بیعت با امام زمان، انجام حج از طرف ایشان، صدقه دادن به نیابت از طرف حضرتش، و غیره که خدای متعال همه موالی آن حضرت را به اداء آنها موفق بدارد، کارشناسان دینی باید به وسیله بیان و قلم، امت را هر چه بیش از پیش به گونه‌ای ژرف تر و متقن تر با ابعاد گوناگون شخصیتی مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف، شرایط ظهور، معنای صحیح انتظار و لوازم آن، چگونگی فرج و مقدمات آن، سیره اخلاقی اجتماعی حکومتی آن مصلح کبیر الهی آشنا سازند.
و در مرحله بعد عالمان دینی باید بکوشند تا پیوندهای عاطفی و انس روحانی میان امت و امام تعمیق گردد تا بدین ترتیب بستر فکری _ روانی مساعدی برای درخشش آن نجم ثاقب ایجاد شود.
… ادامه دارد.

فطری بودن ولایت ائمه علیهم السلام

خداشناسی، امری فطری است و هر کسی در فطرت خودش، نیاز به خدا را حس می کند و می‌تواند به وجود خداوند، پی ببرد.
راهنماشناسی یعنی شناخت حجت خدا نیز، امری فطری است و در درون همه انسان‌ها وجود دارد و همه در وجدان خودشان درک می‌کنند که برای هدایت و رسیدن به کمال، به راهنما و امام نیاز دارند.

یعنی ولایت ائمه علیهم السلام، همانند خداشناسی، امری فطری است.

این امر فطری، اقراری است که قبل از خلقت، خداوند از همه مخلوقات اخذ نموده است.

امام صادق علیه السلام در این باره می‌فرمایند:

«…فَلَمَّا أَرَادَ اللَّهُ‏ أَنْ يَخْلُقَ الْخَلْقَ، نَثَرَهُمْ‏ بَيْنَ يَدَيْهِ، فَقَالَ لَهُمْ‏: مَنْ رَبُّكُمْ؟ فَأَوَّلُ مَنْ نَطَقَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ السَّلَامُ وَ الْأَئِمَّةُ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ، فَقَالُوا: أَنْتَ رَبُّنَا، فَحَمَّلَهُمُ الْعِلْمَ وَ الدِّينَ، ثُمَّ قَالَ لِلْمَلَائِكَةِ: هؤُلَاءِ حَمَلَةُ دِينِي وَ عِلْمِي، وَ أُمَنَائِي فِي خَلْقِي، وَ هُمُ الْمَسْؤُولُونَ، ثُمَّ قَالَ‏ لِبَنِي آدَمَ: أَقِرُّوا لِلَّهِ بِالرُّبُوبِيَّةِ، وَ لِهؤُلَاءِ النَّفَرِ بِالْوَلَايَةِ وَ الطَّاعَةِ، فَقَالُوا: نَعَمْ، رَبَّنَا أَقْرَرْنَا، فَقَالَ اللَّهُ لِلْمَلَائِكَةِ: اشْهَدُوا، فَقَالَتِ الْمَلَائِكَةُ: شَهِدْنَا عَلى‏ أَنْ لَا يَقُولُوا غَداً: إِنَّا كُنَّا عَنْ هذا غافِلِينَ‏، أَوْ يَقُولُوا: إِنَّما أَشْرَكَ آباؤُنا مِنْ قَبْلُ وَ كُنَّا ذُرِّيَّةً مِنْ بَعْدِهِمْ‏ أَ فَتُهْلِكُنا بِما فَعَلَ الْمُبْطِلُونَ‏…».

:small_orange_diamond:وقتى خداوند اراده نمود كه مخلوقات را خلق کند، ايشان را آفريد و در مقابل خودش منتشر و پراكنده ساخت، سپس به ايشان فرمود: پروردگار شما كيست؟
اوّلين موجودى كه سخن گفت رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و امير المؤمنين عليه السلام بودند كه گفتند: تو پروردگار ما هستى، پس خداوند، ايشان را حامل علم و دين قرار داد، سپس به فرشتگان فرمود: ايشان حاملين دين و علم من بوده و امين‏هاى من در بين مخلوقاتم مى‏باشند، ايشان مسئول خلائق هستند.
سپس به بنى آدم گفته شد: اقرار كنيد به ربوبيّت خدا و وجوب طاعت و ولايت اين چند نفر (رسول خدا و ائمه عليهم السلام).
بنى آدم گفتند: بلى، پروردگارا، اقرار نموديم.
خداوند به فرشتگان فرمود: شما شاهد اقرار بنى آدم باشيد.
فرشتگان گفتند: ما شاهد هستيم كه بنى آدم در فردا نگويند ما از اين معنا (ربوبيّت خدا و ولايت حضرات معصومين عليهم السلام) غافل بوديم يا بگويند: پدران ما قبلا شرک ورزيده و ما هم فرزندان ايشان بوده كه بعد از آنها آمده‏‌ايم، آيا ما را به واسطه فعل آنهايى كه كار باطلى انجام داده‏‌اند هلاک و عذاب می‌كنى.

:books:الکافی، ج1، ص132، ح7؛ التوحید صدوق، ص319، ح1

 اَللّهُمَ صَلِّ عَلي علي بن مُوسَي الِّرِضا المَرُتَضي اَلاِمامِ التَّقيِّ النَّقيِّ وَ حُجَتِكَ عَلي مَن فَوقَ الاَرضِ و َمَن تَحت الثَّري اَلصِدّيقِ الشَّهيدِ صَلاةً كَثيرَةً تآمَّةً زاكِيَةً مُتَواصِلَةً مِتَواتِرَةً مُتَرادِفَة كَاَفضَلِ ما صَلَّيتَ عَلي اَحَدٍ مِن اوليائِكَ.

 عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَهْزِیَارَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) جُعِلْتُ فِدَاكَ زِیَارَةُ الرِّضَا (علیه السلام) أَفْضَلُ أَمْ زِیَارَةُ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) فَقَالَ زِیَارَةُ أَبِی أَفْضَلُ وَ ذَلِكَ أَنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ [علیه السلام] یَزُورُهُ كُلُّ النَّاسِ وَ أَبِی لَا یَزُورُهُ إِلَّا الْخَوَاصُّ مِنَ الشِّیعَةِ.

روایت شده از علی بن ابراهیم از پدرش از علی بن مهزیار که به امام جواد علیه السلام عرض کردم فدای شما شوم آیا زیارت امام رضا علیه السلام افضل است یا زیارت ابی عبدالله الحسین علیه السلام ؛ ایشان فرمودند : زیارت پدرم امام رضا علیه السلام از زیارت امام حسین علیه السلام افضل است؛ زیرا امام حسین علیه السلام را عامّه و خاصّه زیارت می کنند، ولی پدرم را جز خاصّه (شیعیان دوازده امامی) زیارت نمی‌کنند.

الكافی، ج۴، ص۵۸۴، باب فضل زیارة أبی الحسن الرضا علیه السلام

معارف مهدویت

قسمت چهارم

بسم الله الرحمن الرحیم

… این ادعیه از منابع و گنجینه های معارف الهیه و شاخه‌ای از سنت شریفه محسوب می‌شوند که افکار و فرهنگ و معارف ائمه علیهم السلام در آنها متبلور و جلوه گر شده‌اند و در کنار عقل و قرآن، شاخه‌های شجره‌ی طوبای نبوت و برآمده از یک ریشه مبارک و همه از یک قانون گذارند.

تردیدی نیست که بنابر نص حدیث شریف ثقلین - که نزد همه مسلمانان متواتر است- اهل بیت علیهم السلام همتا و کفو قرآن اند از این رو باید ادعیه را، شواهد و تفاصیلی برای آیات کریمه‌ی قرآن که بر ظهور منجی دلالت دارند، قلمداد نماییم.

قرآن مجید مسئله ظهور مهدی امت که از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، نیز متواتر است را، با مجموعه ای از آیات شریفه بیان فرموده است؛ به عنوان نمونه در آیه شریفه : «وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ ..» وقتی که زمان قطعی بر آنها رسید بر ایشان جنبنده ای از زمین را خارج می‌کنیم تا با ایشان سخن گوید (نمل۸۲)

علامه (ره) می فرماید مراد از دابه الارض همان آیت خارق العاده ای است که در آیه 53 سوره فصلت وعده داده است. «سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ» (همانا آیات خویش را در آفاق و جان هایشان به زودی به آنها می نمایانیم تا برایشان روشن شود که همانا او حق است)

… ادامه دارد.