… ادامه قبل

همه ما خبر حوادث را می‏شنویم و آنها را می‏بینیم ولی فکر می‏کنیم این حوادث برای غیر ماست، و اطمینان داریم که حادثه‏ای برایمان رخ نخواهد داد، تا این‌که ناگهان حادثه‏ای اتفاق می‏افتد، مرگ نیز همین طور است. تا زمانی که زنده است احساس نمی‏کند که مرگ در برابر اوست، ولی حادثه ناگهانی قابل پیش‏بینی نیست، اگر انسان می‏توانست حوادث غیرمنتظره را پیش‏بینی کند دیگر غیرمنتظره و ناگهان نبودند. این طور نیست؟ اتفاقات ناگهانی به خاطر آن است که منتظر آنها نیستیم. بنابراین، هیچ یک از ما اطمینان نداریم که فرصت باقی است.

اسلام از ما می‏خواهد که یک لحظه از زندگی را نیز از دست ندهیم. در یک حدیث شگفت‏آور نبوی آمده است: «لو أن امرءاً مؤمنا قامت قیامته و بیده غرسة لغرسها قبل أن یموت؛ اگر مرگ مؤمنی فرا رسد و در دست او نهالی باشد، پیش از آنکه بمیرد آن را می‏کارد.»

یعنی اگر انسان مؤمن در مزرعه‏اش مشغول کشاورزی باشد و مرگ او برسد، در حال مرگ نیز نهال را رها نمی‏کند و به کناری نمی‏اندازد تا جان بدهد، بلکه در همان حال درخت را در زمین می‏کارد و سپس می‏میرد. منظور این حدیث چیست؟ می‏خواهد بگوید: حتی همین لحظه کوتاه باقیمانده از زندگی را نیز از دست نده و در راه خیر از آن استفاده کند، و آن نهال را بکار، هرچند در آن حالت نامناسب باشی. از ما می‏خواهد که همه لحظه‏های زندگی را غنیمت بدانیم تا زندگی انسان سراسر خیر و برکت و رحمت و کارآمدی باشد.

این چه زندگی است که انسان در آن سودی برای دیگران نداشته باشد؟ انسانی که به دیگران سودی نرساند مرده است، وجود ندارد؛ همچون سنگ است. چه تفاوتی میان او و سنگ وجود دارد؟ سنگ وجود دارد و انسانی که خیر او به دیگرا ن نمی‏رسد نیز زنده است، ولی دوام و بقاء و صلابت سنگ بیشتر است. مرگ و زندگی چنین انسانی چه تفاوتی دارد؟ هیچ تفاوتی ندارد. حیات انسان با مقدار خیری که از او سر می‏زند و با مقدار عطا و کارآیی که دارد و با خدماتی که به دیگران ارائه می‏دهد سنجیده می‏ شود. زندگی این است و جز این هیچ نیست.

ادامه دارد …